Kategori: Makaleler

Cumhuriyetin 100. yılına özel olarak, emeklilere yönelik yapılan 5.000 TL’lik tek seferlik ikramiye ödemesi, Türkiye’de sosyal güvenlik politikalarının tarihsel kırılma noktalarından birini oluşturdu. Bu düzenleme, yalnızca ekonomik bir destek değil, aynı zamanda devletin emeklilere bakış açısının, eşitlik ve adalet ilkeleriyle yeniden şekillendiği bir dönüm noktasıydı. — Geçmişten Günümüze Emekli Hakları: Tarihsel Bir Bakış Cumhuriyetin ilk yıllarında, emeklilik sistemi daha çok devlet memurlarına yönelikti ve sosyal güvenlik şemsiyesi dar bir çerçevede kalıyordu. Ancak zamanla, özellikle 1980’lerden sonra, Bağ-Kur ve SSK gibi sigorta kollarının kurulmasıyla emeklilik kapsamı genişledi. Bu süreçte, emeklilerin ekonomik ve sosyal hakları da yavaş yavaş iyileştirilmeye başlandı. 2000’li yıllarla…

İmre Kelimesinin Sözlük Anlamı Nedir? Felsefi Bir Bakış Açısıyla İmre: Anlamın Peşinden Gitmek Dil, insan düşüncesinin en güçlü aracıdır. Her kelime, bir düşünceyi, bir hissiyatı, bir zamanı ya da bir evreni taşır. Ancak, her kelimenin arkasında sadece yüzeydeki anlamı değil, aynı zamanda daha derin bir felsefi anlam yatabilir. İnsanlar, dil aracılığıyla dünyayı anlamaya çalışırken, kelimeler birer işaret değil, varoluşsal birer sorgulama haline gelir. Peki, “İmre” kelimesi hakkında ne düşünüyoruz? Bu kelime, sadece bir isim mi yoksa içinde taşıdığı anlamlarla çok daha derin bir anlama mı sahiptir? İmre, Türkçede genellikle bir erkek ismi olarak kullanılır ve etimolojik olarak “iyi” veya “doğru”…

Katalog Yapmak Ne Demek, Üniversite? Raf Etiketli Eğitimi Radikalce Sorgulamak Üniversitelerin “katalog yapma” telaşına bakınca aklımdan şu cümle geçiyor: Eğitim, raflara dizilen ürün değildir. Evet, sert bir giriş; çünkü mesele yalnızca bir broşür tasarlamak ya da web sitesine PDF koymak değil. “Katalog yapmak” üniversitelerde üç alana yayılıyor: parıltılı tanıtım broşürleri, ders/akademik program katalogları ve kütüphane kataloglama. Her biri görünüşte düzen getiriyor; ama aynı anda “öğrenme”yi yönetilebilir kutulara hapsetme riski taşıyor. Tam da bu yüzden, bu yazı hem cesur bir eleştiri hem de tartışmaya açık bir davet. — Katalogun Üç Yüzü: Tanıtım, Ders, Kütüphane 1) Tanıtım Kataloğu: Parlak Sayfaların Kör Noktası…

Katalog’un Anlamı Ne? Alışverişin Sözlüğe Sığmayan Komedisi Uyarı: Bu yazı, bir katalog sayfasında kaybolmuş erkeklerin “stratejik planlarını” ve kadınların “ilişki kurma sanatını” mizahla buluşturan bir rehberdir. Kahkaha garantilidir. Katalog… Ah o sihirli kelime! Kadınların gözünde içinde sonsuz ihtimal barındıran büyülü bir evren, erkeklerin gözünde ise “tek sayfalık görev listesi” gibi görünen gizemli bir dosya. Ama hiç düşündünüz mü, aslında katalog kelimesi sadece ürün listesi anlamına gelmiyor. O, insan davranışlarını, ilişkilere bakış açısını ve hatta sabır eşiğimizi ortaya seren küçük bir toplumsal deney! Katalog Ne Demek? (Sadece ürün değil, ruh hâlidir) Kelime anlamı olarak katalog; bir şeylerin düzenli bir şekilde listelendiği,…

Çok Heyecan Nedir? Toplumun Nabzında Duyguların Sosyolojisi Bir sosyolog olarak, her bireysel duygunun aslında toplumsal bir iz taşıdığına inanırım. Heyecan dediğimiz duygu da bunlardan biridir; sadece biyolojik bir tepki değil, aynı zamanda toplumsal rollerin, kültürel normların ve kimliklerin biçimlendirdiği bir duygusal pratiktir. “Çok heyecan” dediğimizde ise bu durum, sadece bireyin kalp atışlarında değil, toplumun ritminde de yankılanır. Bu yazıda, çok heyecan kavramını sadece bir duygusal aşırılık olarak değil, toplumun birey üzerindeki görünmez baskılarının, beklentilerinin ve anlam dünyasının bir yansıması olarak ele alacağız. Çünkü heyecan, yalnızca hissedilmez; aynı zamanda öğretilir, şekillendirilir ve paylaşılır. — Duyguların Toplumsal Üretimi: “Heyecanlanma” Kültürü Toplum, bireye…

Bir sabah, Ayşe’nin karın ağrısıyla uyanması, sıradan bir günün başlangıcından çok daha fazlasıydı. Başlangıçta ağrıyı pek önemsemedi, ama bir süre sonra ağrılar dayanılmaz hale geldi. Endişeyle eşini uyandırdı. “Bu ağrı… normal değil gibi hissediyorum.” dedi. Ahmet, hemen gözlerini açarak Ayşe’ye bakıp, “Hadi, seni hastaneye götüreyim. Belki basit bir şeydir, ama her ihtimale karşı bir doktora görünmen gerek.” dedi. Bu sözleri söylese de, Ayşe’nin gözlerindeki korkuyu fark etti. Ne yapacağını çok iyi biliyordu; çözüm arayacaktı. Ama neyin çözümüydü bu? Karın Tıpta Ne Demek? Başlangıçta Basit Bir Tanım, Ama… Karın kelimesi, tıpta aslında oldukça önemli bir terimdir. Tıbbi anlamıyla “karın”, vücudun üst…

Kardinal hangi din adamıdır? — Küresel ve yerel mercekle bir bakış Kardinal, Katolik Kilisesi’nde Papa’nın en yakın danışmanları arasında yer alan ve Konklav’da Papa’yı seçen üst düzey din adamıdır. Kavramlara tek pencereden bakmak kolay; zor olan, aynı kavrama birden çok kültürün gözlüğünden bakabilmek. “Kardinal hangi din adamıdır?” sorusu tam da böyle bir davet içeriyor: Roma’dan İstanbul’a, Meksika’dan Nairobi’ye uzanan bir anlam haritası. Gelin, hem evrensel bağlamı hem de yerel algıları konuşalım; sonra söz sizde olsun—yorumlarda kendi gözlemlerinizi, anılarınızı, hatta yanlış anlaşılan sahneleri paylaşın. Kardinal nedir? — Tanım, görev ve semboller En yalın cevapla başlayalım: Kardinaller, Katolik Kilisesi’nin üst kademesindeki din…

Kardeş Payı Kimin Hikâyesi? Anahtarlar, Ana Espriler ve Aile Tesisatı Gelin dürüst olalım: “Kardeş Payı kimin hikâyesi?” diye sorarken aklımızdan geçen ilk şey, su borularının arasından fışkıran kahkaha sesleri. Çünkü bu dizi, sadece iki kardeşin macerası değil; bir aile markası, bir sokağın nabzı, bir mahallenin “abi şunu da halleder misin?” çağrısına verilen toplu cevap. Ben de bugün bu soruyu, yüzünüzde tebessüm bırakacak bir merakla kurcalamak istiyorum: İşin içinde erkeklerin “çözüme kilitlenmiş matkap bakışı” ile kadınların “empatik, ilişki odaklı ölçü çekici” aynı çantada nasıl duruyor, birlikte bakalım. Kısa Cevap Uzun Gülüş: Kardeş Payı Kimin Hikâyesi? Kardeş Payı, en basit haliyle “kardeşlik”…

Kardeş kanı nasıl bir şey? Romantize etmeyin: Aynı kan, en ağır utanç Net konuşayım: “Kardeş kanı” dediğiniz, laboratuvarda ayrı bir tüpe konulan özel, mistik bir sıvı değil; aynı insan kanı. Farkı, etik yükünde. Bu yüzden bu soruya “nasıl bir şey?” diye sormak bile bana tehlikeli geliyor; çünkü sorunun kendisi, bazılarını o kana bir anlam, bir kader, hatta bir “kutsal meşruiyet” atfetmeye kışkırtıyor. İnsanlar, özellikle de medya, ‘kardeş kanı’nı bir janr, bir replik, bir tıklama tuzağına çevirdi. Peki biz neyi normalleştiriyoruz? Neden şiddeti açıklayacak yerde, onu şiirleştiriyoruz? Özet: “Kardeş kanı” biyolojik olarak herhangi bir insandan farksızdır; onu farklı kılan, bizim ona…

Matematik ve Geometri Aynı Mı? Toplumsal Yapılar ve Bireysel Algılar Üzerine Bir Sosyolojik Bakış Toplumsal yapılar ve bireylerin etkileşimi, sadece bireysel hayatları değil, aynı zamanda soyut kavramlar üzerine düşünme biçimlerimizi de şekillendirir. Matematik ve geometri gibi alanlarda bile, toplumsal normlar ve kültürel pratikler, bir kavramın nasıl algılandığını ve nasıl kullanıldığını etkileyebilir. Bu yazıda, matematik ve geometrinin farklılıkları ve benzerlikleri üzerinden, toplumsal yapıları, cinsiyet rollerini ve kültürel pratikleri anlamaya çalışacağım. Matematik ve Geometri: Kavramlar Arasındaki Ayrım Matematik, genelde sayıların, hesapların ve soyut formüllerin dünyası olarak tanımlanır. Sonsuz olasılıkların, kesinliklerin ve doğruların olduğu bir alan olarak matematik, evrensel yasalarla ilişkilendirilen bir dil…