Kategori: Makaleler

Giray İsmi Nereden Gelir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç ilişkilerinin ve toplumsal düzenin sürekli değişen bir dinamik olduğunu düşündüğümüzde, kimliklerin ve isimlerin de bu güç yapılarına nasıl entegre olduğuna dair derinlemesine bir bakış açısı geliştirmek önemlidir. Her bir isim, sadece bir bireyi tanımlamakla kalmaz; aynı zamanda bir toplumun tarihsel, kültürel ve siyasal yapılarıyla da bağlantılıdır. Giray ismi, özellikle Türk tarihi ve kültüründe güçlü bir iz bırakmış bir isim olmakla birlikte, bu ismin kökeni, iktidar, ideoloji ve toplumsal normlarla nasıl ilişkili olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. Bir siyaset bilimcisi olarak, bu isim üzerinden toplumdaki güç yapılarını, erkeklerin stratejik bakış açılarını ve…

Havalı Tüfeklerin Etkili Menzili Ne Kadar? Mizahi Bir Bakış Sevgili okur, Hayat bazen çok ciddi. Ama gel işin içine “havalı tüfek” girince, işler ister istemez eğlenceli bir hal alıyor. Çünkü bir yandan ciddi ciddi “etkili menzil kaç metredir?” diye sorarken, diğer yandan aklımıza hemen çocukken oynadığımız misket tabancaları ya da “sinek avcısı kahraman” anılarımız geliyor. Bu yazıda havalı tüfeklerin etkili menzilini hem teknik hem de mizahi açıdan konuşacağız. Ama bunu yaparken, erkeklerin “stratejik hesap makinesi” yaklaşımıyla kadınların “empati ve ilişki odaklı” bakışını da işin içine katarak kahkaha tuzunu bolca serpeceğiz. Etkili Menzilin Teknik Tarifi Öncelikle ciddi kısmı aradan çıkaralım: Havalı…

Hamsili Pilav Ne Kadar Sürede Pişer? Dakika Takıntısını Bırakın, Mantığa Bakın! Kusura bakmayın ama “Hamsili pilav 180 derecede 20 dakikada pişer” ezberiyle vedalaşmanın zamanı geldi. Bu yemek, kronometreye değil akla, malzemeye ve tekniğe itaat eder. Fırınların kalbi, tepsinin cinsi, pirincin durumu, hamsinin yağlılığı… Hepsi süreyi kökten değiştirir. O yüzden bu yazı, net bir dakika fetişini değil; kontrol noktalarıyla düşünmeyi savunuyor. Buyurun, tartışalım: Sabit bir süre mi istersiniz, yoksa her mutfakta işe yarayan bir sistem mi? — Kısa Cevap mı İstiyorsun? 25–40 Dakika Arası… Ama Neye Göre? “Fırında hamsili pilav kaç dakikada pişer?” sorusunun dürüst cevabı: 25–40 dakika arası. Neye göre…

Farsça Gidi Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme İnsanın Kendi İçsel Deneyimlerini Keşfetmeye Yolculuk Bir psikolog olarak, insan davranışlarının en derin noktasına inmeye her zaman meraklıyım. İnsanlar arasında birbirlerine söyledikleri, bilinçli ya da bilinçsiz kullanılan kelimeler, aslında birçok duygusal ve bilişsel süreci açığa çıkarabilir. Bugün, Türkçede sıkça karşılaştığımız “farsça gidi” ifadesini ele alacağım. Bu basit bir deyim gibi görünse de, aslında insanların iç dünyalarını anlamamıza dair birçok ipucu sunuyor. Peki, “farsça gidi” ne demek ve bu deyim ne tür psikolojik anlamlar taşıyor? Farsça Gidi: Bir İroni Mi, Yoksa Derin Bir Anlam Mı? Türkçeye yerleşmiş bu deyim, çoğunlukla birinin gözle görülür…

Doğada Hangi Mantarlar Yenir? Antropolojik Bir Perspektif Kültürlerin çeşitliliğini merak eden bir antropolog olarak, insanlığın doğayla olan etkileşimini anlamak her zaman büyüleyici olmuştur. İnsanın beslenme alışkanlıkları, yaşadığı çevreye ve kültürel değerlerine derin bir şekilde bağlıdır. Bu, doğada hangi mantarların yenebilir olduğunu öğrenmekten, onları toplumlar arasındaki ritüeller ve sembollerle bağdaştırmaya kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Her kültür, doğadan neyi nasıl tüketeceği konusunda farklı ritüellere ve inançlara sahiptir. Mantarlar ise bu etkileşimde önemli bir yer tutar. Peki, doğada hangi mantarlar yenir ve bu besin kaynağı, toplumsal yapılar ve kimlikler açısından ne anlam taşır? Gelin, bu soruyu antropolojik bir bakış açısıyla keşfedelim. Mantarlar…

Merhaba sevgili okur, Tarihi olaylara farklı açılardan bakmayı seven biri olarak bugün sizlerle biraz “Ceride-i Havadis neden çıkarıldı?” sorusu üzerinde konuşmak istiyorum. Hepimiz biliyoruz ki tarihin akışı sadece tek bir nedene bağlı değildir; bazen ekonomik, bazen siyasi, bazen de toplumsal sebepler birbirine karışır. İşte bu yazıda hem daha veriye dayalı hem de duygusal, toplumsal yönleri öne çıkaran yaklaşımları karşılaştırarak konuyu irdeleyelim. Sizlerin de fikirlerinizi duymak isterim; çünkü böylesi meselelerde farklı bakış açıları tarihi çok daha canlı kılar. Ceride-i Havadis Neden Önemliydi? 1831’de Takvim-i Vekayi ile başlayan resmi basın geleneğinin ardından, Ceride-i Havadis Osmanlı’da özel girişimle çıkarılan ilk gazetelerden biri olarak…

Halk Edebiyatı Mani Nedir? Kadınlar, Erkekler ve Dörtlüklerin Eğlenceli Dünyası! Herkese merhaba! Bugün “mani” diye bir şey duydunuz mu? Şimdi diyeceksiniz ki, “Ne alaka, bu da neyin nesi?” İşte tam da burada devreye giriyorum! Eğer daha önce maniyle karşılaşmadıysanız, biraz garip bir şair tipinin sokakta elinde mikrofonla bağırarak dörtlük okuduğunu sanabilirsiniz. Ama merak etmeyin, bu sefer mikrofonla gelmedim, kelimelerimle geldim! Mani, halk edebiyatının en renkli, en hızlı ve en kısa ama öz formasyonlarından biridir. Gelin, hep birlikte bu dört satırlık şairane patlamayı keşfedelim! Erkekler ve Maniler: Stratejiyle Dörtlük Üretimi Erkekler için mani demek, işin özüne inmektir. Hedef: Dört satırda tam…

Makta Beyit Olduğunu Nasıl Anlarız? Bir Hikaye Aracılığıyla Anlamaya Çalışalım Bir zamanlar, bir kasabada yaşayan iki dost vardı. Biri Hasan, diğeri Ayşe. İkisi de aynı yaşta, aynı okuldan mezun, aynı hedeflere sahip iki yakın arkadaştı. Ancak bir konuda birbirlerinden çok farklıydılar: Hasan her zaman çözüm odaklı, analitik ve stratejik bir bakış açısına sahipken, Ayşe, duygusal zekası yüksek, insanları ve ilişkileri anlamakta oldukça başarılı biriydi. Bir gün, eski okullarındaki bir edebiyat yarışmasında karşı karşıya geldiler. Konu, “Makta beyitlerini nasıl tanırız?” idi. Hasan, tüm teoriyi ezberlemişti. Hızla notlar alıp, her şeyin “bir başlangıç, bir gelişme ve bir son” olduğuna inanan bir zihniyetle…

“Selef ne anlama gelir?”: Bilimsel merakla, herkesin anlayacağı bir açıklama Bilimsel merakla yaklaşmayı seven biri olarak “Selef ne anlama gelir?” sorusunu ele alırken, hem kavramın dilsel kökenine hem de toplumlar arası kullanım farklılıklarına bakmayı seviyorum. Gelin, bu kelimenin gündelik dilden tarih ve din çalışmalarına, sosyolojiden psikolojiye uzanan geniş anlam evrenini sade ama araştırma temelli bir dille birlikte keşfedelim. Selef ne anlama gelir? Temel tanım ve köken Selef, Türkçede en yalın hâliyle “önce gelen, kendisinden önce aynı konumu/işi üstlenmiş kişi” demektir. Yönetim, bürokrasi ve meslek dünyasında selef, bir görevde bizden önce bulunan kişiyi; biz ise o kişinin halefiyiz. Dilbilim açısından bu,…

Milli Kelimesi Nasıl Yazılır? Dilbilimsel ve Tarihsel Bir İnceleme Türk dilinde “milli” kelimesi, köklü bir anlam derinliğine sahip ve yaygın olarak kullanılan bir terimdir. Ancak, bazen yanlış yazımı veya kullanımı, dilbilimsel açıdan kafa karışıklığına yol açabilmektedir. Peki, “milli” kelimesi gerçekten nasıl yazılır? İlgili dilbilgisel kuralları ve bu kelimenin tarihsel arka planını anlamak, doğru kullanımı ve yazımı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmamıza yardımcı olacaktır. Milli, Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre “milletle ilgili, milletin özelliği ve çıkarlarıyla ilgili” anlamına gelir. Dilbilgisel açıdan, “milli” kelimesi doğru yazımıyla, Türkçe’de genellikle belirli bir ulusun, toplumun veya milletin özelliklerine vurgu yapmak için kullanılır. Ancak “milli”…